De schipper in beeld - Rick Slijk

Sinds maart van vorig jaar is Rick Slijk schipper van de Jeanine Parqui, reddingboot van Hoek van Holland. Het KNRM-station daar ligt aan een van de drukste vaarwegen van de wereld. Dagelijks lopen er vele tientallen zeeschepen in en uit. Voor de deur liggen noord- en zuidgaande verkeersbanen, ankergebieden en kruisingen. Als de Kustwacht een noodgeval meldt, is Rick de man van actie. Dan vaart hij uit met zijn bemanning om zeelui in gevaar bij te staan. 

Trots 

Rick staat voor het KNRM-huisje aan de Berghaven en kijkt uit over de grijze Nieuwe Waterweg. Hij volgt de passerende zeeschepen. Met zijn rechterhand veegt hij de motregen uit zijn ogen. Een goed moment om hem te vragen hoe je schipper wordt op de reddingboot. Rick lacht en zegt: “Dat moet je mijn vader vragen, Paul Slijk. Ook die was zeeman. Hij was 25 jaar lang vrijwilliger bij de Reddingmaatschappij. Heel nuchter, maar met een groot gevoel voor verantwoordelijkheid. Als ik uitging met een vriendinnetje riep hij: Je brengt je meisje wel thuis hè. Voor iedereen klaarstaan. Dat zit in zijn karakter. Als kind mocht ik altijd mee naar dit reddingstation als hij voor oefeningen naar zee ging of om hem op te halen als hij binnenliep. 

Mijn jeugd draaide om schepen en de zee. Zo ben ik eerste stuurman geworden. Daarnaast was ik 10 jaar vrijwilliger bij de KNRM en sinds kort beroepsschipper. Ik denk dat vader trots op me is. Dat laat hij niet merken hoor, daar is hij te nuchter voor. Maar je merkt het aan zijn belangstelling. Hij wil van elke actie alles weten. Voor mij blijft hij een autoriteit.” 

Superscherp 

Landelijk vaart de KNRM het meest voor de pleziervaart. Maar Rick en zijn bemanning brengen vaker zieke of gewonde zeelieden van zeeschepen naar wachtende ambulances. Grote ongelukken voor Hoek van Holland zijn gelukkig zeldzaam. Maar als het gebeurt, zijn er meteen tientallen zeelieden in gevaar. Rick wijst naar de passerende zeeschepen. “Als er zo’n schip bij betrokken is, moet je snel zijn en efficiënt. In 2009 bijvoorbeeld haalden we 25 man van de aangevaren Nikita uit een reddingsloep. Dan telt elke minuut. Dat is mijn belangrijkste taak, zorgen dat het schip in puike conditie is en de bemanning superscherp. Hoe? Heel veel oefenen. Manoeuvreren, communiceren, samenwerken, protocollen oefenen. Elke actie bij mooi weer, voor een visboot, een jacht of een hond in de branding, is ook van onschatbare waarde als oefening. In mist of stormweer betaalt ervaring zich honderd maal uit.” 

Vertrouwen 

Een team kunnen smeden is niet iedereen gegeven. Wat maakt Rick Slijk geschikt voor dit werk? De vraag maakt hem ongemakkelijk. “Moet ik nou over mijn eigen kwaliteiten praten? Vraag het liever aan één ander. Ik doe wat ik doe en als dat werkt… 

Kijk, een ding is bij dit werk onmisbaar: vertrouwen in elkaar. Laatst zei ik nog tijdens een lezing voor de Rotary: Vertrouwen maakt het team. Hoe krijg je dat vertrouwen? Gewoon, normaal doen. Ik ben één van hen, respecteer iedereen, doe nooit autoritair. Ik blijf rustig uitleggen, zoveel als nodig is. Alleen als het heel moeilijk wordt, ben ik degene die delegeert en knopen doorhakt. Dat kan ik en zolang mijn bemanning dat ook vindt, werkt het.” 

Als vertrouwen zo belangrijk is, hoe kiest hij dan zijn vrijwilligers? Rick telt af op zijn vingers. “Ben je stabiel, gemotiveerd en beschikbaar? Inzetbaarheid is tegenwoordig de grootste drempel, mensen hebben het druk. Ik drink altijd koffie met kandidaten, dan krijg ik al een beeld. Tijdens oefeningen komt iemands ware karakter altijd boven. In overleg besluit vervolgens het hele team of iemand geschikt is.” 

Iets moois 

Als reddingbootschipper erft Rick een jaarlijks terugkerend Kerst-gebaar. “Klopt, de feestmaand komt eraan en dan brengen wij gesponsorde kerstbroden naar schepen die hier in december op zee voor anker liggen. Zeelieden waarderen dat enorm. Zo’n actie past bij ons reddingwerk. Ga maar na. We werken met vrijwilligers, kosteloos, dankzij donaties. Het materiaal waarmee we varen, schepen incluis, is geschonken. Ook onze Jeanine Parqui, die is bekostigd uit een nalatenschap van haar naamgenote. Zij wilde iets moois nalaten. Bij de KNRM hebben we allemaal deel aan die traditie van menslievendheid.”