De KNRM als executeur
De KNRM aanwijzen om je uitvaart dan wel je nalatenschap te regelen. Vreemd? Niet als je het executeurs Cees Prins en Cora Bartels vraagt. ‘Zorgen voor mensen zit ons in het bloed. Wij kunnen, met hetzelfde gevoel waarmee we mensen redden op zee, ook na een overlijden discreet omgaan met alles wat dierbaar was en waaraan men bij leven gehecht was.’
Ze zijn er eigenlijk een beetje ingerold, Cees Prins en Cora Bartels van de financiële administratie van de KNRM. De boekhouding kloppend houden, donateurs informeren over periodieke giften en het ontvangen en verwerken van erfenissen – het behoort allemaal tot hun taken. Gaandeweg zijn ze daarbij ook het uitvoeren van het executeurschap actief aan donateurs gaan aanbieden. Niet alleen het financiële gedeelte, maar ook de wijze van uitvaart, de teraardebestelling of crematie en de bijzetting van de as of het uitstrooien ervan. De KNRM als executeur dus.
Testament
Voor velen bleek dit de oplossing voor een dilemma. Bijvoorbeeld voor iemand die, soms door omstandigheden, alleen is komen te staan in het leven. Iemand zonder partner of kinderen die kunnen zorgen voor een passend afscheid na overlijden. Wie een testament laat opstellen door de notaris, krijgt sinds 2003 de vraag: wie wordt uw executeur? Dit kan niet meer worden geregeld via een zogenoemd codicil. Cees: ‘Het executeurschap dat de KNRM aanbiedt, is voor deze toekomstige erflaters écht een oplossing. Het biedt hen extra zekerheid dat er daadwerkelijk gebeurt wat zij in hun laatste wil kenbaar hebben gemaakt.’ ‘De KNRM hecht er dan wel aan om bij leven al een persoonlijke relatie met de erflater te hebben of op te bouwen’, vervolgt Cora. ‘Zo kan de afwikkeling van de nalatenschap dan later heel persoonlijk en passend worden uitgevoerd. Zodra er een verzoek binnenkomt, plannen we een gesprek. Dat kan hier op kantoor, met uitzicht op de reddingboten in de haven. Of gewoon bij de mensen thuis.’ ‘De gesprekken gaan niet alleen over de afwikkeling na het overlijden’, aldus Cees. ‘Maar vaak genoeg ook over het geleefde leven. Dat zijn soms indringende gesprekken. Bijvoorbeeld over waarom de KNRM wel, maar familieleden niet worden opgenomen als erfgenaam. Dat is goed, want zo bouw je een vertrouwensband op.’ ‘Afspraken over hoe wij moeten handelen na het overlijden leggen wij altijd vast op papier, een zogenoemd Persoonlijk Memorandum, waarna dit document in een kluis bij de KNRM wordt bewaard,’ zegt Cora. ‘Dat moet ook wel, omdat ons soms ook al huissleutels, bankgegevens of pincodes worden toevertrouwd. Ook vragen we altijd wie allemaal een kopie van de huissleutel heeft.’ Cees: ‘Soms menen derden recht te hebben op delen van de boedel. Dan kom je binnen in een huis en zie je op de muur duidelijk waar de schilderijen hebben gehangen. Dat is niet altijd zoals de erflater dat heeft gewild.’
Verrassingen
‘Maar hoe goed je zaken ook doorspreekt, wanneer iemand plots komt te overlijden, kom je altijd weer voor verrassingen te staan,’ zegt Cora. ‘Zo bleek een meneer bij leven een verwoed muntenverzamelaar te zijn geweest. Die man hád me een collectie! Op zijn Amsterdamse bovenwoning vonden we 1500 kilo aan munten. Dat de vloer het al die tijd gehouden heeft, is me nog een raadsel. Het was een flinke klus die munten uit huis te halen.’ ‘Toen een andere meneer, waarbij wij al een aantal keren op bezoek waren geweest, plotseling overleed, bleek er nog niets geregeld voor zijn uitvaart,’ herinnert Cees. ‘Dat hebben wij toen gedaan, tot aan de muziek aan toe. In gedachten groeven Cora en ik naar aanknopingspunten welke muziek hij had kunnen waarderen. Uiteindelijk hebben we, naast twee andere nummers, Sailing van Rod Stewart gekozen. Gezien zijn passie voor zeilen hopelijk een goede keuze.’
Gemiddeld vallen er bij de KNRM jaarlijks zo’n vijftig tot zestig nalatenschappen open. De helft daarvan komt ‘zomaar’ uit de lucht vallen. Dit zijn mensen, donateurs en niet-donateurs, van wie je verder geen idee had dat ze blijkbaar zo’n band hadden met de KNRM. Cees: ‘Als ze nabij de kust wonen, kun je die reden meestal wel begrijpen. Maar laatst kregen we een erfenis van een vrouw die in Oost-Groningen woonde, op een boerenerf op de grens met Duitsland. Via-via kregen we later te horen dat haar ouders ooit een vakantiehuisje in Scheveningen hadden, en dat daar ooit op zee iets vervelends is gebeurd met een familielid. Hoe dan ook, het is heel bijzonder om ineens een erfenis te ontvangen van een vreemde. Bijzonder en nederig makend.’ Wat er met dat geld gebeurt verschilt. Soms is de bestemming vooraf al bepaald in het testament van de erflater. ‘Andere keren kiezen we zelf een doel binnen de KNRM. De bestemming varieert van een reddingboot, met naamgeving van de erflater, tot nieuwe reddingpakken voor de vrijwilligers van een bepaald station.’ Cora: ‘Zo vinden we altijd wel een nuttige bestemming voor bedragen of achtergelaten bezittingen. Zelfs voor het kunstbeen dat een meneer ooit achterliet achter een gordijn in de kamer van zijn verpleeghuis. Dat hebben we geschonken aan een stichting die protheses opknapt en aanbiedt aan mensen in ontwikkelingslanden. Iemand in Indonesië is nu intens gelukkig met dat been.’
Meer weten over schenken en nalaten?
U kunt het boek "Wie goed doet..." geheel vrijblijvend aanvragen. Hierin staan de mogelijkheden van schenken en nalaten op een rij. Ook krijgt u antwoord op de vraag: waarom heten reddingboten zoals ze heten? Het boek geeft inzicht in wat schenkers heeft bewogen een reddingboot te schenken,voorzien van de naam van een dierbare. Achter de gekozen naam gaat een hele wereld schuil. Vrijwel alle reddingboten dragen een naam die een relatie heeft met de schenker van de boot.
