Bij onderkoeling telt elke minuut

Elburg 24 oktober 2020, ZW-4

Als reddingstation Elburg tegen 5 uur ’s middags gepiept wordt voor een omgeslagen vaartuig op het Drontermeer, weet schipper van dienst Jan Balk wat hem te doen staat. “Vol gas erop af”, zei ik tegen de jongens. Want als de opvarenden in het water liggen, kan dat levensgevaarlijk zijn. Trouwens, als ze op de kant zijn gekropen is dat met een buitenluchttemperatuur van 13 graden eigenlijk nog slechter, want daar koel je nóg sneller af.” De twee opvarenden worden inderdaad op de wal aangetroffen. Ze zijn doorweekt en onderkoeld. Balk had aanvarend al ambulances besteld en aan collega’s in het boothuis gevraagd om ruimte bij de kachel vrij te maken. “Tijd is je grootste vijand bij onderkoeling”, zegt Balk. “Je weet niet hoe lang ze al in het water hebben gelegen vóór de melding. Dus die ambulances waren absoluut nodig.”

In het boothuis laten de Elburger redders de beide slachtoffers hun natte kleding uittrekken en geven hen een kop warme chocolademelk, onder toeziend oog van het ambulancepersoneel. Dat stelt vast dat een van de twee mannen een lichaamstemperatuur van rond de 34 graden heeft, waarmee hij zich op het randje van de tweede fase van onderkoeling bevindt. Hij heeft hoofdpijn en last van koude rillingen. Reddingboot Evert Floor vaart terug naar de plek van het ongeval om het visbootje van de slachtoffers te bergen, inclusief de buitenboordmotor en een hengel. De rest van het visgerei is gezonken. Omdat beide mannen geen zwemvesten droegen toen hun bootje omsloeg, had alles veel slechter kunnen aflopen, zegt Balk. “Ik doe dit werk nu 18 jaar en heb zo vaak mensen gezien die onvoorbereid het water op gingen. Het kan zo maar heel snel misgaan. Wij kunnen het niet vaak genoeg benadrukken: doe alsjeblieft een zwemvest aan als je gaat varen! In de auto doe je toch ook je veiligheidsgordel om?”