Koude herinneringen aan ijsredding

In januari 2009 was er een lange periode van vorst, de ijsgekte brak los in Nederland. Op vele plekken lag er super strak donker zwart ijs. Zo ook op het Gooimeer en Eemmeer. Duizenden mensen wisten de weg naar het IJs te vinden. Dat dit ijs niet altijd betrouwbaar is en je altijd bedacht moet zijn op zwakke plekken door wind of stroming in het water bleek op 10 januari van dat jaar.

Ik zat met een collega na een oefening ijsredding nog even na te praten op het reddingstation in Blaricum. Er kwam een melding binnen van een persoon die door het ijs gezakt was op het Eemmeer nabij eiland de Dode Hond. De man zou lange tijd in het wak gelegen hebben en door een omstander uit het water gehaald zijn.

Samen zijn we met onze complete ijsreddinguitrusting op pad gegaan. Het eerste stuk met de auto naar de Stichtse Brug en vanaf daar lopend met brancard, dekens en reddingsmiddelen over het land en daarna ruim 2,5 kilometer over het bevroren Eemmeer. Via C2000 verzochten we om bijstand van de brandweer en een helikopter omdat de locatie totaal onduidelijk was. Omdat de ijsgekte in de regio compleet was waren de hulpdiensten overbelast. De brandweer kwam daarom helemaal uit Almere-stad en omdat de vaargeul opengevaren was door de binnenvaart moesten zij helemaal via Eemnes door de Eempolder rijden om het ijs over kunnen steken.

Na een enorm zware tocht kwamen wij uiteindelijk aan bij het slachtoffer. Deze was aanspreekbaar maar had het (uiteraard) enorm koud. We hebben hem in dekens gewikkeld en in het bergingsbrancard gepakt. Vervolgens hebben we hem samen met passerende schaatsers in het brancard over het ijs naar een zandstrip in het Eemmeer gesleept. Daar konden we niks anders doen dan wachten op versterking en hem aan de praat houden. Het leek eeuwen te duren voor er eerst collega redders en later ook brandweermannen kwamen om ons te helpen. De toestand van de man was ondertussen verder verslechterd. De meldkamer vroeg ons of we nog assistentie nodig hadden van een helikopter want de traumahelikopter in Nijmegen was vrijgekomen. De inzet van de heli was een absolute voorwaarde om de man levend af te kunnen voeren, de man lopend naar een ambulance brengen was, gezien de afstand en medische situatie, geen optie.

Minder dan 10 minuten later verscheen de helikopter boven ons hoofd en landde hij enkele meters van ons op de zandstrip midden in het Eemmeer. Er werd daarna geen moment verloren, vrijwel meteen besloot de trauma-arts tot een scoop and run, niet onderzoeken maar direct vervoeren. De man is naar het ziekenhuis in Utrecht gevlogen en behandeld voor zware onderkoeling.

Dit is een van de reddingsacties waar ik nog vaak aan terugdenk zodra het begint te vriezen. IJs is mooi en schaatsen geweldig maar neem geen risico’s, het kan levensgevaarlijk zijn!

TIPS:

• Schaats nooit alleen en indien je samen schaatst niet te dichtbij elkaar

• Zorg dat je jezelf kan bevrijden uit een wak

• Zorg dat je alarm kan maken (telefoon in een waterdicht hoesje!)

• Zorg dat je weet waar je bent zodat je dit bij een noodgeval duidelijk kan maken

• Laat thuisblijvers weten waar je gaat schaatsen