De ramp met de paardenreddingboot 40 jaar geleden

40 jaar geleden verdronken op Ameland acht paarden bij de lancering van de Hollumer reddingboot. Het drama kreeg internationale aandacht, omdat het in die tijd uniek was dat een reddingboot nog met paarden te water werd gelaten. De inzet van paarden behoort bij de KNRM inmiddels tot het verre verleden, maar spreekt nog altijd tot de verbeelding.

De roeireddingboten van vroeger werden met vier of zes paarden naar zee getrokken. Als de afstand naar zee door de duinen zwaarder was, werden meer paarden gebruikt. Tot 1940 waren op de meeste reddingstations met een strandreddingboot nog voldoende paarden beschikbaar, omdat ze als werkpaarden ingezet werden in boerenbedrijven, schelpenvisserij of andere beroepstakken. Na de Tweede wereldoorlog verdwenen de roeireddingboten uit beeld en voor de zwaardere motorstrandreddingboten werden waterdichte tractoren ingezet. De laatste paardenreddingboot op Ameland werd daardoor een wereldberoemde traditie, al lag de oorzaak daarvan in een noodlottig ongeval.

Diepe geul
Op 14 augustus 1979 werd de reddingboot van Hollum gealarmeerd voor het in nood verkerende Duitse jacht. Er stond een stormachtige wind uit het zuidwesten en een sterke ebstroom. De walbaas van het reddingstation inspecteerde de zeebodem en oordeelde dat het veilig was om de reddingboot op die plaats te lanceren. Door een samenloop van omstandigheden ging het echter toch mis. Nadat de reddingboot was gelanceerd gleed de zware bootwagen weg in een diepe geul en sleurde de acht vastzittende paarden mee. De bemanning van het jacht kon door de reddingboot worden gered.

Tot 1988
Critici spraken er schande van dat het reddingwezen paarden inzette bij zulke gevaarlijke situaties. Niettemin besloot de Redding Maatschappij, na een grondige evaluatie van het ongeval en mede op aandringen van de Amelander voerlieden, met paarden te blijven werken. Dat bleef zo tot 1988, toen een nieuwe snelle reddingboot werd gestationeerd in de Ballumerbocht. Sindsdien behoort de inzet van paarden voor het reddingwerk tot het verleden.

Graf
Voor de verdronken paarden werd een graf gegraven in de duinen. Bij de herdenkingssteen wordt op 14 augustus een krans gelegd. Een eerbetoon aan de trouwe dieren, die bij iedere alarmering stonden te trappelen om de reddingboot in zee te trekken en geen enkele vrees kenden voor het zeewater.

Toerisme
De Amelander paardenreddingboot bestaat nog steeds, maar dan als toeristische attractie. De Stichting Paardenreddingboot Ameland lanceert de voormalige reddingboot ongeveer tien keer per jaar voor demonstraties.
Op Terschelling wordt de oude roeireddingboot Secretaris Schumacher enkele keren per jaar met paarden gelanceerd.

Het houdt de geschiedenis levend. Dankzij paarden zijn in 125 jaar KNRM-geschiedenis duizenden schipbreukelingen gered.